بتن اکسپوز چیست؟
بتن اکسپوز
بتن اکسپوز یا پنل های بتنی معمولاً به صورت پیش ساخته مورد استفاده قرار می گیرند. بتن اکسپوز سطحی صاف، یکدست و صیقلی دارد و به همین دلیل در نمای داخلی و بیرونی ساختمان ها کاربرد زیادی دارد. داشتن ظاهری یکپارچه باعث شده است تا معماران و پیمانکاران برای ساخت پروژه های کوچک تا بزرگ خود از این نوع بتن استفاده نمایند. مزیت های مناسب آن باعث شده است تا به عنوان یکی از رقبای اصلی برای مصالح دیگر تبدیل شود.
تاریخچه استفاده از بتن اکسپوز در نما برای اولین بار به آمریکا باز می گردد. در دوره پس از جنگ جهانی دوم از انواع بتن های پیش ساخته برای ساخت ساختمان ها استفاده می شد زیرا هزینه تمام شده کمتری داشته و سبک تر نیز بود؛ از سوی دیگر تولید این بتن به سرعت انجام می شد.
از سال ۱۹۵۰ میلادی به این سو میزان تولید این نوع بتن گسترش چشمگیری پیدا کرد. در سال ۱۹۸۰ میلادی دانش فنی تولید انواع بتن اکسپوز به صورت عمومی انتشار یافت و تولید انواع مختلف این محصول در کشورهای مختلف جهان افزایش یافت.
بتن اکسپوز دارای سه مزیت بسیار مهم است که باعث گسترش استفاده از آن در پروژه های مختلف شده است:
1) سرعت اجرای بالا
2) هزینه نسبتا پایین تولید و اجرا
3) زیبایی و جلوه ظاهری مناسب
فرایند تولید بتن اکسپوز
برای تولید این مصالح از مخلوط ماسه ریزدانه، آب و سیمان به همراه برخی از مواد روان کننده و فیلرها یا همان پر کننده می شود. میزان اختلاط مواد نسبت خاصی داشته و گیرایی آنها بین ۷ تا ۱۰ دقیقه طول می کشد. در روند تولید بتن اکسپوز گاهی از انواع رنگ های مصنوعی و طبیعی نیز استفاده می شود. حد مجاز استفاده از انواع رنگدانه ها در این بتن ۱۰ درصد است. انواع مواد معدنی رنگی نیز برای تولید بتن رنگی استفاده می شود.
بر اساس روش تولید و همین طور نیاز کارفرما و پروژه، بتن اکسپوز به دو نوع مختلف تقسیم می شود:
بتن اکسپوز پیش ساخته: این نوع بتن با استفاده از قالب های از پیش آماده شده در کارخانه‌ه ای تولید بتن ساخته می شود.
بتن اکسپوز در محل پروژه: در پروژه های بزرگ مانند پل ها و ساختمان های غول پیکر از روش تولید بتن اکسپوز در محل پروژه استفاده می شود. انواع بتن اکسپوز در محل پروژه با توجه به میزان نیاز و نوع قالب و اندازه آنها تولید می شود.
مشخصات
مشخصات بتن اکسپوز شامل موارد زیر می باشد:
- مقاومت مناسب بتن در برابر انواع نیروها
- جذب آب حداکثر ۶ درصدی و مناسب بودن آن برای استفاده در موقعیت های مرطوب
- وزن مخصوص در حدود ۲۴۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب که نسبتاً وزن مناسبی برای ساختمان سازی محسوب می شود
- داشتن توجیه اقتصادی در تولید با توجه به قیمت و فراوانی مواد تشکیل دهنده
- داشتن حداقل میزان حفره و حباب و بالا بودن دوام بتن
مزایای استفاده از بتن اکسپوز
- مواد اولیه در تولید این نوع بتن همان مواد بتن معمولی می باشند بنابراین طول عمر بسیار بالایی دارد.
- بتن اکسپوز نسبت به سایر متریال ها مانند سنگ و آجر از وزن سبک تری برخوردار است به همین دلیل برای نما می تواند گزینه مناسبی باشد.
- این بتن دارای دوام مناسبی در برابر تغییرات آب و هوایی و دوره های یخبندان است.
- قابلیت قالب‌گیری در اندازه ها و طرح های مختلف را دارد که از این نظر می تواند برای طراحان یک متریال مناسب به شمار آید.
- استفاده از آن به خصوص انواع پیش ساخته به مدت زمان بسیار کمی نیاز دارد زیرا چیدمان آنها با سرعت زیادی انجام می شود.
- این بتن را می توان در فصول مختلف سال اجرا نمود و از نظر تغییرات اقلیمی توقفی در کار ایجاد نمی شود.
- بتن نما را می توان با انواع ملات ها چسب و حتی به صورت خشک اجرا نمود.
- بتن اکسپوز به علت بافتی که دارد در برابر صوت و حرارت عایق مناسبی به شمار می رود.
موارد استفاده از بتن اکسپوز
- در نمای داخلی و خارجی ساختمان به علت داشتن سطح زیبا و صیقلی
- در انواع استخرها و حوض ها به دلیل داشتن حداقل میزان حفره، تخلخل و جذب آب
- استفاده به عنوان کفپوش به علت قیمت مناسب و کیفیت بالا
- در محوطه سازی پارک ها و باغ ها
نکته ی مهم
یکی از نکات منفی که در ارتباط با بتن اکسپوز یا بتن نما وجود دارد این است که رنگ خاکستری این مصالح باعث سرد دیده شدن فضای کار می شود. به عبارت دیگر رنگ خاکستری جزء رنگ های خنثی محسوب م ی‌شود و استفاده از آن در حجم بسیار زیاد باعث می شود تا از گرمی فضا کاسته شده و فضا حالت سرد به خود گیرد. هرچه استفاده از مصالح با رنگ های گرم مانند انواع سنگ های قرمز و زرد رنگ یا آجر در فضا بیشتر باشد، فضا گرم تر خواهد بود.
تولید شده در واحد تولید محتوای شرکت روشان روز
نگارش: سعید نجاتی
