معدنکاری هوشمند چیست؟
معدنکاری هوشمند (Smart Mining) از جمله به روز ترین و مدرن ترین روش هایی است که در کشورهای توسعه یافته جهت استخراج از معادن مورد توجه قرار گرفته است. معدنکاری هوشمند فرآیندهای مختلفی را شامل می شود که در نهایت افزایش در بهره وری استخراج از معادن را در پی خواهد داشت. فناوری های متعددی در این سیستم نقش دارند که انواع سنسورها و رادار ها شامل آن ها می شود اما یکی از مهم ترین آن ها، اینترنت اشیاء است.
رکن اصلی در برای بکارگیری این فناوری، دارا بودن اینترنت پر سرعت است. در حقیقت اینترنت پر سرعت بستر مورد نیاز برای اتصال تمام قسمت های دخیل در معدنکاری هوشمند را فراهم می کند. تبادل اطلاعات با اینترنت پر سرعت باعث افزایش چشم گیر بازده این نوع معدنکاری می شود. تهیه و انتقال نقشه های و فایل های پر حجم نیاز به اینترنتی پر قدرت دارد. علاوه بر این، اینترنت اشیاء و ابزارهای مربوط به آن، به کلی به اینترنت پر سرعت وابسته هستند.
اینترنت اشیا چیست؟
اینترنت اشیا (Internet of Things | IoT) به میلیاردها دستگاهی اشاره دارد که در سراسر جهان قرار دارند، اکنون به اینترنت متصل شده اند، داده ها را گردآوری می کنند و با یکدیگر به اشتراک می گذارند. به لطف پیدایش تراشه های ارزان قیمت کامپیوتری و وجود شبکه های بی سیم (Wireless Networks) در همه جا و همه وقت، این امکان وجود دارد که همه چیز از یک قرص کوچک گرفته تا یک هواپیمای بسیار بزرگ به اینترنت متصل و به بخشی از اینترنت اشیا (IoT) مبدل شوند.
اتصال اشیا به اینترنت و افزودن حسگرهای مختلف به آنها، سطحی از هوشمندی دیجیتال را به آن ها اضافه می‌کند. این هوشمندی به اشیا این امکان را می دهد تا با بهره‌گیری از داده ها، بدون دخالت انسان با سایر اشیاء تعامل ایجاد کند. اینترنت اشیا (IoT)، دنیای اطراف ما را هوشمند‌تر و جهان دیجیتال و فیزیکی را با یکدیگر ادغام می کند.
بکارگیری اینترنت پر سرعت در معدنکاری هوشمند باعث شده است تا محدودیت مکانی از فعالیت معدنی حذف شود. به عبارت دیگر، کنترل و مدیریت یک معدن از فواصل طولانی نیز امکان پذیر خواهد.
حقیقت آن است که بزرگترین و مهم ترین تفاوت معدنکاری هوشمند با معدنکاری به روش سنتی، امکان کنترل از راه دور است. در معدنکاری هوشمند دسترسی بخش های مختلف معدن مانند لجستیک و امداد و. نجات بهم دیگر افزایش می باید و کیفیت این دسترسی ها نیز بسیار بالا است. به بیانی دیگر، هر دستوری که باید اجرا شود و یا هر پیام اخطاری، در کمترین زمان ممکن صادر و منتقل می گردد.
مزایای استفاده از معدنکاوی هوشمند
معدنکاری هوشمند دارای مزیت های خاص خود نسبت به روش های سنتی است مانند:
افزایش امنیت محیط کار در معادن
خطرات معدن بر کسی پوشیده نیست به طوری که معدنکاری را می توان از جمله فعالیت های پر خطر به شمار آورد. بکارگیری تجهیرات معدنکاری هوشمند شامل انواع سنسورها و امکان تبادل پیام های مدیریتی و هشدار در کوتاه ترین زمان ممکن باعث می شود تا شرایط ایمنی محیط کار بطور دائمی پایش شود و خطرات معدنکاری کاهش یابد.
کاهش هزینه تولید
استفاده از فناوری معدنکاری هوشمند باعث می شود تا هزینه های مرتبط با معدن نیز کاهش یابد. کاهش هزینه تولید نیز یک مولفه ی بسیار مهم در فروش محصولات معدنی به شمار می رود. به عبارت دیگر، کاهش هزینه تولید، یک مزیت رقابتی بسیار مهم ایجاد می کند. عدم نیاز به اجاره یا خرید ملک در منطقه مورد نظر، عدم نیاز به استخدام نیروهای بخش کنترل و همین طور حذف شدن هزینه های جانبی دیگر، از جمله مزیت های معدنکاری هوشمند است.
موانع دیجیتالی شدن معادن:
- هرچند ورود معادن به دنیای دیجیتال در حال گسترش است اما هم چنان با فراگیر شدن، فاصله ی زیادی دارد زیرا معادن به سختی می توانند با فناوری های جدید سازگار شوند. از طرفی معادن اصولاً جدا از هم کار می‌کنند و در رقابت با یکدیگر هستند. بنابراین معادنی که با یک شرکت کار می‌کنند در زمینه امنیت، بهره وری و دیگر موارد مجبور به رقابت می‌شوند.
- عدم همکاری بین شرکت های معدنی خود مانع بزرگی برای اجرای فناوری های جدید است. برای بهره گیری از معدنکاری هوشمند نیاز است تا همه شرکت ها به منظور تسهیل یکپارچه سازی و نوآوری های سیستمی با یکدیگر همکاری مستمر داشته باشند. از آنجایی که معادن مستقل با یکدیگر رقابت دارند، ایجاد این همکاری دشوار است.
- پیمانکاران معدن معمولاً به خدمات ابری (cloud services) و اینترنت اشیا (IoT) بی اعتماد هستند و به طور کلی نگاه بسیار محافظه کارانه و امنیتی نسبت به اطلاعات معادن خود دارند. هر چند تجربه های ناموفق قبلی و ضعف در این سیستم ها در کنار حساسیت و الزام امنیت بالای معدنکاری نیز در این بی اعتمادی تاثیر زیادی داشته است.
- معدن کاری یک صنعت قدیمی محسوب می شود و سرمایه گذاری در این صنعت با ریسک حداقلی انجام می‌شود. به عبارت دیگر جذب سرمایه برای ورود تکنولوژی جدید به این صنعت باید بازگشت سرمایه را تضمین کند و همین مورد به یک مانع در روند دیجیتالی شدن معادن تبدیل شده است. اما معادنی که از این تکنولوژی استفاده می‌کنند از مزایای بسیار زیاد آن بهره مند می شوند.
- حفظ امنیت داده های مربوط به عملیات معدنی بسیار است. از آنجایی که در معدنکاری دیجیتال اطلاعات و تجهیزات معدن به صورت دیجیتال کنترل می شوند، هک شدن آنها توسط هکرها و حمله سایبری امکان پذیر است. در این شرایط علاوه بر امکان افشای اطلاعات، نفوذ به سیستم های کنترل تجهیزات معدن می تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد.
- شاید به نظر برسد دستگاه هایی که با اینترنت اشیا کار می کنند، بسیار ساده بوده و وظایف ساده ای نیز داشته باشند با این حال فناوری های پیچیده زیادی در کارکرد آنها دخالت دارند. این دستگاه ها هم می توانند داده های مهمی را به یک جریان کاری یا یک سیستم دیگر ارائه دهند و هم می توانند بطور معکوس و منفی هر چیزی که به آن متصل است را تحت تاثیر قرار دهند.
- اینترنت یکی از عناصر جدایی ناپذیر معدنکاری هوشمند است. بسیاری از دستگاه ها برای کارکرد درست به جریان مداوم برق یا اتصال اینترنت وابسته هستند. هنگامی که یکی از این موارد قطع شود، دستگاه نیز خاموش و عملکرد هر چیزی که به آن متصل است مختل می شود.
تهیه شده در واحد تولید محتوای شرکت روشان روز
گردآوری و نگارش: سعید نجاتی
