استاندارد های ASTM، ANSI و CEN
تهیه شده در واحد تولید محتوای شرکت روشان روز «مرکز اطلاعات سنگ ایران»
ترجمه و نگارش: سعید نجاتی
چرا استانداردهای بین المللی مهم هستند؟!
در فضای ساختمان امروزی، تاکید بر استفاده از محصولات سالم و با دوام است که سنگ در ذهن معماران، طراحان و مصرف کنندگان سرتاسر جهان، جزء متریال های پشرو محسوب می شود.
بدون بکارگیری مجموعه ای از استانداردها و روش های آزمایش برای محصولات سنگی، صنعت سنگ به طور کلی دچار اختلال می شود. استانداردهایی که برای این محصولات ایجاد و تنظیم شده اند، ابزارهای مهمی برای کمک به محافظت از مصرف کنندگان نهایی و شرکت ها در برابر اثرات منفی ناشی از بین رفتن محصول هستند. استانداردهای مواد به جلوگیری از استفاده از محصولات سنگی در کاربردهای نامناسب کمک می کند.
استانداردهای ASTM
ASTM (انجمن آزمایش و مواد آمریکا)
ASTM اینترنشنال، که در اصل با نام انجمن آمریکایی آزمایش و مواد (ASTM) شناخته می شود، در سال 1898 تشکیل شد.ASTM International یک مرجع شناخته شده جهانی برای توسعه و ارائه استانداردها است. امروزه بیش از 12،000 استاندارد ASTM در سراسر جهان برای بهبود کیفیت محصول، ارتقای سلامت و ایمنی، تقویت دسترسی به بازار و تجارت و ایجاد اعتماد مصرف کننده استفاده می شود. استانداردهای توسعه یافته در ASTM حاصل کار بیش از 30،000 عضو ASTM هستند. این کارشناسان فنی نماینده تولیدکنندگان، کاربران، مصرف کنندگان، دولت و دانشگاه هستند که از 140 کشور حضور دارند.
ASTM همچنان نقش رهبری را در رسیدگی به نیازهای استانداردسازی بازار جهانی ایفا می کند. ASTM که به خاطر بهترین شیوه های کلاسی خود برای توسعه و ارائه ی استانداردها شناخته میشود، در استفاده از فناوری برای کمک به اعضای خود جهت انجام کارهای مربوط به توسعه استانداردها، پیشرو بوده و در عین حال دسترسی به استانداردهای بینالمللی ASTM را در جهان افزایش می دهد.
استانداردهای ASTM
1-مشخصات مواد
ASTM C503، مشخصات استاندارد برای سنگ ماربل (نمای خارجی)
ASTM C568، مشخصات استاندارد برای سنگ آهک
ASTM C615، مشخصات استاندارد برای سنگ گرانیت
ASTM C616، مشخصات استاندارد سنگ پایه کوارتز
ASTM C629، مشخصات برای تخته سنگ (اسلیت)
ASTM C1526، مشخصات استاندارد برای سنگ سرپانتین
ASTM C1527، مشخصات استاندارد برای سنگ تراورتن
تحقیقات نشان داده شده است که استفاده از سنگ طبیعی به عنوان نما، هزینه های چرخه عمر بسیار کمتری دارد و نسبت به محصولات مشابه شامل بتن، شیشه و فولاد، با محیط زیست سازگارتر است. بنابراین ترویج استفاده از سنگ طبیعی تأثیر مثبت زیادی بر محیط زیست دارد. با این حال، آسیب های ماربل و سنگ آهک در نما منجر به افزایش هزینه های نگهداری، خطر ایمنی قابل توجه و تبلیغات منفی شده است. عدم آگاهی از راه حلی برای مشکل سنگ ماربل تأثیر منفی زیادی بر کل تجارت سنگ دارد. پروژه TEAM (TEAM=Testing and Assessment of Marble and Limestone) به یک مشکل انواع ماربل ها در چندین کشور اروپایی می پردازد که در آب و هوای سرد و گرم، روی نماها خم می شوند. بنابراین، نیاز به توسعه استانداردهای اروپایی وجود دارد تا سنگ ماربلی که مستعد خم شدن است از انواع ماربل غیر مستعد، مشخص شود. دستورالعمل شماره 013، در ماه مه 1999 توسط کمیته استاندارد اروپا (CEN)، کمیته فنی (TC) 246 سنگ طبیعی، به این معضل پرداخته است.
تحقیقات هم در آزمایشگاه و هم به صورت میدانی بر روی تعداد زیادی سنگ ماربل از کشورهای مختلف با اقلیم های متنوع انجام شد. این تحقیقات مکانیزم های تخریب را توضیح داد و منجر به تعیین عوامل تأثیرگذار حیاتی شد. دو روش آزمایش، یکی برای خم شدن و دیگری برای انبساط برگشت ناپذیر حرارتی و رطوبتی، برای ارائه به CEN TC 246 آماده شده است. دستورالعمل هایی برای تولید و کنترل محصول پیشنهاد شده است و دستورالعملی نیز برای نمونه برداری و توصیف سنگ تهیه شده است.
ANSI موسسه استانداردهای ملی آمریکا
مؤسسه استانداردهای ملی آمریکا (ANSI)، که در سال 1918 توسط پنج انجمن مهندسی و سه سازمان دولتی تأسیس شد، یک سازمان خصوصی و غیرانتفاعی است که استانداردهای داوطلبانه ایالات متحده و فعالیت های ارزیابی را مدیریت و هماهنگ می کند. این موسسه نماینده ی نزدیک به 1000 شرکت، سازمان خصوصی، سازمان دولتی، اعضای نهادی و بین المللی خود در دفتر نیویورک و دفتر مرکزی واشنگتن دی سی است.
مشخصات و استانداردهای ANSI
ANSI A10.20، الزامات ایمنی برای کاشی و سرامیک،Terrazzo و سنگ ماربل
ANSI A108، استانداردهای نصب کاشی و سرامیک
ANSI A118، مشخصات ملات و دوغاب
استانداردهای ایالات متحده در سطح بین المللی توسط ANSI ترویج داده می شود. این سازمان از سیاست ها و مواضع فنی ایالات متحده در سازمان های استاندارد بین المللی و منطقه ای پشتیبانی می کند و هم چنین از پذیرش استانداردهای بین المللی به عنوان استانداردهای ایالات متحده در جایی که نیازهای جامعه را برآورده می کند، حمایت می کند.
این موسسه در سطح بین المللی با سازمان بین المللی استاندارد (ISO) و از طریق کمیته ملی ایالات متحده (USNC)، کمیسیون بین المللی الکتروتکنیکی (IEC) همکاری می کند. در بسیاری از موارد، استانداردهای ایالات متحده از طریق ANSI یا USNC به ISO و IEC منتقل می شوند.
سازمان های استاندارد اروپایی
سه سازمان استاندارد اروپایی، CEN، CENELEC و ETSI رسماً در زمینه استانداردسازی فنی داوطلبانه صلاحیت دارند. مقررات اتحادیه اروپا (1025/2012) که چارچوب قانونی استانداردسازی را تعیین می کند، توسط پارلمان اروپا و شورای اتحادیه اروپا تصویب شده و در 1 ژانویه 2013 لازم الاجرا شده است.
سازگاری ASTM / CEN
به طور کلی، روش های آزمایش سنگ ASTM برای ارزیابی همان ویژگی های تعیین شده توسط روش های آزمایش CEN منتشر می شود. با وجود این، هیچ ارتباطی بین مقادیر به دست آمده در روش های خاص ASTM و همتایان CEN آن ها وجود ندارد. مقاومت در برابر سایش مثالی است که در آن روش های آزمایش آنقدر تفاوت دارند که نمی توان ارتباط معقولی بین نتایج این دو روش ایجاد کرد. بنابراین، داشتن داده های به دست آمده از یک سیستم، به فرد اجازه نمی دهد حتی یک تخمین تقریبی از نتایج یک سیستم دیگر داشته باشد.
با این حال، پنج ویژگی وجود دارد که روش های آزمایش مشابه هستند: جذب آب، چگالی، مقاومت فشاری، مدول گسیختگی و مقاومت خمشی.
جذب آب
در آزمایش جذب آب، ASTM C97 و مشابه آن، EN 13755 مربوط تعیین میزان جذب آب در فشار اتمسفر، از نمونه ای با اندازه مشابه با روش مشابه استفاده می کنند. تفاوت اصلی در حالت غوطه وری است.
چگالی
چگالی نیز توسط ASTM C97 آزمایش می شود، اما در روش های EN با روش چگالی واقعی و ظاهری و تخلخل کل و باز آزمایش می شود.
مقاومت فشاری
ASTM C170 یا EN 1926 تعیین مقاومت فشاری تک محوری، روش های بسیار مشابهی هستند که از اندازه های نمونه مشابه به منظور تعیین مقاومت فشاری استفاده می کنند.
مدول گسیختگی
مدول گسیختگی در ASTM C99 را می توان با EN 12372 تعیین مقاومت خمشی تحت بار متمرکز مقایسه کرد.
مقاومت خمشی
روش ASTM C880 Flexural Strength شبیه به EN 13161 تعیین مقاومت خمشی است. مهم ترین تفاوت نسبت قطر به ضخامت است.
استانداردهای منتشر شده ASTM
در حال حاضر، بیش از بیست و پنج استاندارد منتشر شده توسط ASTM International در رابطه با سنگ طبیعی وجود دارد. استانداردهای مربوط به سنگ طبیعی به چهار دسته مختلف ASTM تقسیم می شوند:
اصطلاحات استاندارد
اصطلاحات یا نامگذاری استاندارد، واژه نامه ای از اصطلاحات خاص صنعت یا مواد است. این استاندارد شامل تعاریفی از اصطلاحاتی است که یا منحصر به صنعت/محصول هستند یا در آن صنعت متفاوت از کاربرد رایج آنها استفاده می شود.
راهنماهای استاندارد
راهنماها صرفاً مجموعه ای از اطلاعات در مورد یک موضوع هستند. آنها هیچ اقدام مشخص یا تجویز شده ای را پیشنهاد نمی کنند.
مشخصات استاندارد مواد
یک استاندارد مشخصات صرفاً الزامات قابل اندازه گیری را تعریف می کند که یک محصول باید آن را برآورده کند.
روش های آزمایش استاندارد
یک روش آزمایش استاندارد، همانطور که از نام آن پیداست، یک پروتکل مستند است که توسط آن یک ماده برای تعیین کمیت یک ویژگی خاص آزمایش می شود. روش های آزمایش شامل اطلاعاتی در مورد اندازه، شکل و ویژگی های سطحی نمونه آزمایش فیزیکی و همچنین تعداد نمونه خواهد بود.
reference