مروری بر ویژگی های سنگ های ساختمانی
اقتباس از مقاله آقای حمید رضا اشتری با موضوع بررسی و تدوین استاندارد ملی در زمینه سنگ های ساختمانی، نشریه دانش سنگ، شماره 5
در حالی که پایداری سنگ های ساختمانی طبیعی به عنوان مصالح ساختمانی با توجه به ماندگاری و زیبایی ارزیابی می شود اما وجود استاندارد معنای آنرا توسعه می دهد. چگونگی استخراج، فرآوری و ترابری سنگ در این تعریف گنجانده شده است. استانداردهای زیادی تعریف شده است که مجموعه ای از شرایط تعریف شده زیست محیطی، مسئولیت اجتماعی و بهداشت انسانی را نیز تعیین می کند که خطوط راهنمای ANSI از جمله آن می باشد.
دوام (Durability)
عامل دوام در راس ذهن افراد شاغل در صنعت ساختمان و ساخت و ساز قرار دارد. استاندارد بایستی طوری باشد که اطمینان همه از طراحان تا تولید کنندگان و معماران تا مالکان را حاصل نماید و به شکلی باشد که از نظر محیط زیست و از نظر اجتماعی نیز مسئولیت پذیر باشد. سنگ ها باید در برابر اثرات مخرب عوامل مختلفی که به طور مداوم با آنها برخورد می نمایند از دوام طبیعی برخوردار باشند. در حقیقت، عمر یک سازه به دوام مصالحی که با آن ساخته شده است است بستگی دارد. دوام یک سنگ به رابطه بین ترکیب شیمیایی آن با محیط جوی بستگی دارد.
بافت سنگ نیز بر دوام آن تاثیر می گذارد. انواع بافت های کریستالی همگن و دانه های با بافت متراکم و بهم فشرده برای کارهای خوب و با کیفیت انتخاب می گردند. سطح یک سنگ تازه شکسته باید از لحاظ بافت، رنگ و سختی یکنواخت باشد. سنگ های متخلخل یا آنهایی که دارای قطعاتی از مواد نرم یا غیر متجانس باشند به سرعت گسیخته می شوند.
استحکام (Strength)
به طور معمول، استحکام یک سنگ از اهمیت اساسی برخوردار نیست، زیرا اغلب اوقات بارهایی که توسط یک سازه به آن منتقل می شود بسیار کمتر از مقاومت مجاز شکست می باشد.
هزینه (Cost)
نکته مهم در انتخاب سنگ ساختمان هزینه آن است. در شرایط برابر با سایر موارد، هزینه سنگ بستگی به سهولت استخراج سنگ، نزدیکی معدن به محل استفاده و امکانات در دسترس برای حمل و نقل دارد. هزینه بعدی قواره سازی سنگ است که قبل از اینکه در محل سازه نصب شود باید پایین باشد.
ظاهر (Appearance)
در مورد سنگی که برای سطح و نمای سازه استفاده می شود ظاهر یک فاکتور اصلی می باشد، در مراحل بعدی رنگ و قابلیت پولیش کردن نیز عامل مهمی می باشد.
سختی (Hardness)
سنگ مورد استفاده در کف و روسازی باید قادر به مقاومت در برابر نیروهای ساینده ناشی از سایش و اصطکاک باشد. سختی سنگ ها را می توان در مقیاس سختی موس با خراش دادن سطح سنگ با یک چاقوی تیز تعیین نمود. خراش روی سنگ سخت هیچ اثری باقی نمی گذارد.
وزن مخصوص (Specific Gravity)
سنگ های مورد استفاده برای ساخت سدها، بندها، آبگیرها، اسکله ها و بنادر باید از انواع سنگ های با وزن مخصوص بالا باشد. در مورد پوشش سقف، انواع سبک تری از سنگ اولویت دارد. وزن مخصوص سنگ های ساختمانی خوب باید بین 4/2 تا 8/2 باشد.
تخلخل و جذب Porosity & Absorption))
یک سنگ خوب نباید متخلخل باشد، آب باران که وارد خلل و فرج می شود با توجه به این که اسیدی می باشد تاثیر آن روی ترکیب شیمیایی سنگ های گنایس، گرانیت یا ماسه سنگ بسیار کمتر از سنگ آهک می باشد. هوا و آب حاوی دی اکسید کربن اثر جدی روی سنگ آهک دارد. پیریت نیز تمایل به تخریب و تجزیه سنگ ها دارد. عنصر آهن در حضور رطوبت باعث زنگ زدگی می شود. حضور خاک رس بر تولید مصالح سیمانی تاثیر میگذارد. کربنات کلسیم و پتاس دارای یک اثر تجزیه کننده هستند. کلیه انواع میکا نرم هستند و به دلیل قرار گرفتن در معرض هوا به راحتی تجزیه می شوند.
تهیه شده در واحد تولید محتوای شرکت روشان روز